AB Terimler Sözlüğü

 

Avrupa (Birliği) Konseyi

Üye ülke hükümet başkanları veya eyaletlerin devlet başkanları tarafından oluşturulan organ. AB’nin gelecekteki gelişiminde başlıca politikaları belirlemek için yılda iki kez toplanır. Strazburg merkezli, Türkiye'nin de üye olduğu Avrupa Konseyi ile karıştırılmamalıdır.

Avrupa Toplulukları

1950’lerde altı Avrupa ülkesi ekonomik kaynaklarını bir araya getirme ve ekonomik konularda ortak karar alma sistemi kurma kararı verdiler. Bunu yapmak için üç organizasyon oluşturdular: Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (ECSC), Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM), Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET). ‘Avrupa Toplulukları’ olarak bilinen bu üç topluluk, bugünkü Avrupa Birliği’nin dayanağını teşkil eder. AET kısa süre sonra en önemli topluluk haline geldi ve sonra ‘Avrupa Topluluğu’ (AT) ismini aldı.

Avrupa Komisyonu

Avrupa Birliğinin çıkarlarını bir bütün olarak temsil eden ve savunan siyaseten bağımsız kurumdur. Yasaları, politikaları ve eylem programlarını önerir ve Parlamento ve Konseyin kararlarını uygulamaktan sorumludur.

Avrupa Parlamentosu

Avrupa Parlamentosu Avrupa Komisyonu’na bilgi verir ve bütün kanun tekliflerini gözden geçirir. Üye eyaletlerin vatandaşları tarafından seçilen temsilcilerden oluşur.

Avrupa Topluluğu Programları

Avrupa Topluluğu Programları birkaç yıla yayılan bir süre boyunca, AB üye ülkeleriyle aday ülkeler arasında Topluluk politikalarına ilişkin farklı alanlardaki işbirliğini teşvik etmek amacıyla kabul edilmiş bir faaliyetler bütünüdür.

Araçlar

Araç, planlanan faaliyetleri yürütmek ve projeyi idare etmek için gerekli olan fiziksel kaynaklar ve fiziksel olmayan kaynaklar (genellikle “girdiler”)dır. İnsan kaynakları ile malzeme kaynakları birbirinden ayrı olarak değerlendirilirler.

Avrupa Birliği Genel Sekreterl...

Türkiye’nin AB üyeliğine hazırlanmasına yönelik çalışmalar çerçevesinde, kurumlar arası koordinasyon ve uyum plan ve programlarına öncülük eder. Temmuz 2000'de kurulmuştur.

Avrupa Birliği Müktesebatı

AB’nin tüm mevzuatı (Bkz: Topluluk Müktesebatı)

Ankara Anlaşması

1963 yılında Türkiye AET ile Ankara Anlaşması olarak bilinen bir Ortaklık Anlaşması imzaladı. Anlaşma, Türkiye’nin AB Ortak Pazarı’na, kurulacak bir gümrük birliği vasıtasıyla kademeli olarak katılımı için aşağıda belirtilen üç aşamayı öngörmekteydi.

Aday ülke

Avrupa Birliğine girmek için başvurmuş ve başvurusu resmen kabul edilmiş olan ülke demektir. Halen üç aday ülke bulunmaktadır: Hırvatistan, Türkiye ve Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti . Bir aday ülkenin AB’ye girmeden önce ‘Kopenhag Kriterleri’ni karşılaması gerekmektedir (bkz. Kopenhag Kriterleri).

Acquis communautaire

1950’lerden bu yana, Avrupa Birliği Fransızcadan “ortak kazançlar” olarak tercüme edilebilen “Topluluk Müktesebatı” olarak adlandırılan yaklaşık 90,000 sayfalık bir yasal belge oluşturmuştur.

AB üyeliğine başvuru

Avrupa Birliği Antlaşması (Madde 49), Üye Ülke olabilmek için bir aday ülkenin karşılaması gereken koşulları belirlemektedir; bu koşullar şunları içerir: Aday ülke bir Avrupa Devleti olmalıdır ve Anlaşmanın 6.1. Maddesine göre özgürlük, demokrasi, insan haklarına ve temel özgürlüklere ve hukukun üstünlüğü ilkelerine saygı duymalıdır. Adaylık başvurusu Konseye sunulur; Konsey, Avrupa Komisyonuna danıştıktan ve Avrupa Parlamentosu’nun onayını aldıktan sonra oybirliğiyle karar alır. 

Bütünsel Yaklaşım

Proje döngüsünün tüm aşamalarında; uygunluk, olabilirlik ve sürdürülebilirliğe önem verilip verilmediğinin tutarlı olarak incelenmesidir. 

Çok yıllı belirtici finansal ç...

Üç yıllık olarak hazırlanır. Yıllık olarak gözden geçirilir ve Komisyon’un yıllık genişleme paketine konulur; her sonbaharda Konseye ve Avrupa Parlamentosuna sunulur.

Çerçeve Programlar

'Çerçeve Programlar' (FP) Avrupa Birliği’nin neredeyse tüm disiplinleri içine alan araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklediği temel mali araç niteliğini taşımaktadır. Bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgi için: TÜBİTAK ve 7. Çerçeve Programı

Çerçeve Sözleşme

Bir projenin sonuç ve hedeflerine ulaşmak için gerekli faaliyetleri ve kaynakları ortaya koyan plandır. Mali İşbirliğinin uygulanması esnasında, finansman teklifi AB Komisyonuna sunulmadan önce gerçekleştirilmesi gereken proje dokümanı hazırlıklarının (proje fişi hazırlanması) yapılabilmesi için çeşitli konulardaki uzman desteğinden yararlanmak üzere, mevcut uzman portföyü çerçevesinde yapılan değerlendirme neticesine göre yapılan sözleşmedir.

Çok yıllı belirtici finansal ç...

Üç yıllık olarak hazırlanır. Yıllık olarak gözden geçirilir ve Komisyon’un yıllık genişleme paketine konulur; her sonbaharda Konseye ve Avrupa Parlamentosuna sunulur.

Çok yıllı belirtici planlama d...

Her ülke için geliştirilen ve bütün IPA bileşenlerini içeren stratejik planlama dokümanı. MPID’de üç yıllık bir dokümandır ve Komisyon tarafından yararlanıcı ülke ile yakın istişare sonucunda hazırlanır.

Cinsiyet

Kadın ve erkekler tarafından öğrenilen veya yüklenilen zamana, içerisinde bulunulan topluma veya gruba göre değişebilen sosyal farklılıklardır. Cinsiyet, kadın ile erkek arasındaki biyolojik farklılıklardan öte bir kavramı ifade eder.

Cinsiyet Analizi

Kalkınmaya yönelik işbirliği çalışmalarında cinsiyet ile ilgili AB yaklaşımı, proje çevrimi boyunca her seviyedeki cinsiyet analizinin entegrasyonunu gerektirir. Cinsiyet analizi, belli bir durumdaki değişim dinamiklerinin tespit edilmesini ve entegrasyonunu mümkün kıldığı gibi, özellikle kadın ile erkek arasındaki farklılıklar açısından gelişmelerin izlenmesini de sağlar. Bir cinsiyet analizi, kadın ve erkeklerin farklı rollerinin (üretkenlik, üreme, karar-alma); kaynaklara ulaşmada ve bunları kullanmadaki farklılıklarının; kendine özgü ihtiyaçlarının, ilgi alanlarının, sorunlarının ve tüm engellerin dikkate alınmasını; proje faaliyetlerinde kadın ve erkeklerin adil bir şekilde yer almasının sağlanmasını ve proje sonucunda elde edilecek olan yararlardan kadın ve erkeklerin yine adil bir şekilde faydalanmasını içermektedir.

Cinsiyet Eşitliği

Kadın ve erkekler arasındaki eşitliğin sosyal ve ekonomik altyapılardan, hizmetlerden ve kalkınmanın sağladığı imkanlardan yararlanma çerçevesinde geliştirilmesi çok önemlidir. Buradaki temel hedef; sağlık, eğitim, istihdam, ekonomik faaliyetler ve her seviyedeki karar alma mekanizmaları çerçevesinde, kadın ile erkekler arasındaki farklılıkların azaltılmasıdır. Tüm program ve projeler, kendi etki alanları içerisinde, cinsiyet farklılıklarının azaltılmasına, aktif olarak katkıda bulunmalıdırlar. 

Değerlendirme

Bir projenin verimliliğinin, etkinliğinin, etkisinin, sürdürülebilirliğinin ve uygunluğunun, önceden tespit edilmiş hedefler çerçevesinde dönemsel olarak değerlendirilmesidir. Bir projenin geçmişi, hedefleri, sonuçları, faaliyetleri ve kullanılan araçları açısından, ileride alınacak kararlara yardımcı olmak üzere ders çıkarmak amacıyla gerçekleştirilen bağımsız bir incelemedir.

Değerlendirme Aşaması

Proje çevriminin altıncı ve son aşaması olup proje, ortaya konulmuş olan hedefleri açısından incelenir ve buradan çıkarılan dersler, gelecekteki çalışmalara yardımcı olur.

Doğrulama Kaynakları

Mantıksal çerçevenin dördüncü sütununu oluşturur; genel amaçlar, proje hedefi ve sonuçlara ulaşılıp ulaşılmadığına ilişkin bilgilerin, (tarafsız teyit göstergelerinde tarif edildiği üzere) nereden ve hangi formda temin edilebileceğini gösterir.

Değerlendirme Komitesi

İhaleler veya hibe başvuruları hakkında uzman görüşü veren, gerekli teknik ve idari uzmanlığa sahip, tek sayıda üyelerden (en az üç) oluşan komite

Etkililik

Proje hedefine ulaşılmasında, elde edilen sonuçların sağlanan başarıya katkısının değerlendirilmesi ve varsayımların proje sonuçlarını nasıl etkilediğinin irdelenmesidir.

Etki

Projenin geniş ölçekteki tesiri, “projenin genel hedefleri” kısmında ifade edilen ve geniş ölçekli sektörel hedeflere ulaşılmasına sağladığı katkı ile Avrupa Komisyonu'nun siyasi hedeflerine ulaşılmasını sağlamadaki başarıdır.

EUROPA

Bu aslında bir eurojargon değildir. Avrupa kelimesinin Latincesidir ve ayrıca Avrupa Birliği’nin resmi web sitesinin adıdır. AB hakkında bol miktarda faydalı bilgi içerir, Düzenli olarak güncellenir ve Avrupa Birliği’nin tüm resmi dillerinde hazırlanmaktadır. http://europa.eu

EuropeAid İşbirliği Ofisi

EuropeAid İşbirliği Ofisi, Komisyon’da 2001 yılında, dış yardım yönetimi reformunun bir parçası olarak oluşturulmuş bir departmandır. EuropeAid, Avrupa Komisyonu bütçesi dışından ve Avrupa Kalkınma Fonundan finanse edilen dış yardım araçlarını yönetir. Ofis, Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü ve Kalkınma Genel Müdürlüğünün faaliyetlerinin bir parçasını oluşturan proje döngüsünün her aşamasını yönetir. Katılım öncesi programları ise EuropeAid tarafından değil, Genişleme Genel Müdürlüğü tarafından yönetilir.

Eşleştirme

Eşleştirme Türkiye ile AB’deki kamu yönetimi ve yasaların yürürlüğe konması ve uygulanması alanında en iyi uygulamaları paylaşmak için tasarlanmış bir AB aracıdır.

Finansman Sözleşmesi

AK ile yararlanıcı ülke arasında hedefleri ve gelecek yardım programlarının ölçeğini belirleyen anlaşma. İhale Makamı Merkezileşmiş yaklaşımda Avrupa Komisyonu yararlanıcı ülke adına hareket eder. Türkiye’de olduğu gibi, merkezi olmayan yaklaşımda, yaralanıcı ülke devleti tarafından atanan İhale Makamı.

Faaliyetler

Sonuçlara ulaşmak için yerine getirilmesi gereken eylemler (ve kullanılması gereken araçlar)dır. Projede neyin yapılacağını özetler.

Faydalanan (Faydalanıcı)

Projenin uygulanmasından bir şekilde fayda sağlayanlardır. Şu şekilde sınıflandırılabilir:(a) Proje ortakları / doğrudan faydalananlar (project partners)/ direct beneficiaries Avrupa Komisyonu tarafından fon sağlanan projelerin tasarlayıcısı ve uygulayıcısı olan kurum ve kuruluşlardır. Örn: Genellikle bakanlıklar, uygulayıcı kurum ve kuruluşlar.(b) Ara-faydalananlar (inter-beneficiaries)Hedef kitlelere yönelik hizmetlerin daha iyi bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak üzere proje kapsamında desteklenenlerdir. Örn: Tarım Bakanlığı'nda çalışan personelin eğitilerek çiftçilere daha iyi bir şekilde danışmanlık hizmeti sağlamaları.(c) Hedef Kitleler (target groups)Projeden olumlu yönde etkilenecek olan ve projenin çok yakın bir şekilde beraber olarak yürütüleceği projenin hedefi olan kitlelerdir. Örn: (b) tanımındaki projenin hedef kitlesi, çiftçilerdir.(d) Nihai faydalananlar (Final beneficiaries)Hedef kitlelerin ötesinde, projeden uzun vadede faydalanacak olan toplumsal kesimler veya sektörlerdir. Örn: Sağlık ve eğitim harcamalarına daha fazla kaynak ayrılması durumunda ”çocuklar”, tarımsal üretim ve pazarlamanın geliştirilmesi durumunda ”tüketiciler”, tarımsal üretim ve pazarlamanın geliştirilmesiyle artan ihracat gelirlerinden dolayı ”devlet”, nihai faydalananlardır.

Finansman Anlaşması

Finansman desteği sağlanacak olan belli bir proje veya programa ilişkin tanımı içerir. Avrupa Birliği ile ortak ülkenin tanımlanan tedbirler bazında finansman sağlayacağının resmi taahhüdünü ifade eder. Avrupa Birliği Komisyonu tarafından finansman kararı alınmasını müteakip, yasal olarak bağlayıcılığı olan mali yükümlülükleri içeren ve aday ülke Ulusal Mali Yardım Koordinatörü ile AB Komisyonu arasında imzalanan anlaşmadır.

Finansman Aşaması

Proje döngüsünde, proje finansmanının onaylandığı dördüncü aşamadır.

Finansal İşbirliği Komitesi

AB finansal kaynaklarının kullanımını koordine edici, gözlemci ve değerlendirici rolü olan AB fonlarının yönetiminde yer alan organların temsilcilerinden oluşan bir komitedir 

Genel Hedefler

Projenin nihai faydalananlara uzun vadeli yararlarını ve sağladığı faydalar açısından diğer gruplara ve toplum için neden önemli olduğunu açıklarlar. Aynı zamanda hükümetin/ilgili kuruluşların ve Avrupa Komisyonu'nun bölgesel/sektörel politikalarına ne şekilde dahil olduğunun ve bunun yanında Avrupa Komisyonu ile işbirliğinin genel siyasi hedeflerinin de ortaya konulmasına yardımcı olurlar. Projenin kendisi ile “genel hedeflere” ulaşılması mümkün değildir (proje sadece “genel hedeflere” ulaşmakta katkı sağlayacaktır). Projede ifade edilen “genel hedeflere” ulaşılması ancak diğer program ve projelerin de katkısı ile mümkün olabilecektir.

Gümrük Birliği

Gümrük Birliği, ülkeler arasında herhangi bir gümrük vergisi veya tarifesi olmadan ticaret yapılması, üçüncü ülkelerden yapılan ithalatlara ortak bir dış tarife uygulanması ve ortak ticaret politikalarının uygulanması demektir.

Gümrük Birliği Ortak Komitesi ...

GBOK’un ana görevi, Türkiye-AB arasındaki gümrük birliğinin işleyişiyle doğrudan ilgili alanlarda öngörülen mevzuat uyumunu gerçekleştirmektir. Bu hedefe ulaşmak için bir danışma süreci oluşturarak, bu konularda bilgi ve görüş alışverişini yönlendirir; Ortaklık Konseyi’ne tavsiyelerde bulunur. Ayda bir düzenli olarak toplanır.

Gannt Çizelgesi

Genellikle faaliyet planlamasında kullanılan, bilgilerin grafiksel olarak sunulduğu bir yöntem olup “bar çizelgesi”ne benzemektedir.

Genel Müdürlük

Temel AB kurumlarının (Komisyon, Konsey ve Parlamento) personeli “Genel Müdürlükler” olarak bilinen çeşitli bölümlere ayrılmıştır. Bu Genel Müdürlüklerin her biri belirli görevlerden veya politika alanlarından sorumludur. Bir genel müdürlüğün idari başkanına ‘Genel Müdür’ denir.

Gösterge Programlar

Bunlar Avrupa Komisyonu tarafından, ortak ülke hükümetleri ile koordinasyon sağlanarak hazırlanır. Avrupa Birliği ile işbirliği konusunda, genel yol gösterici kuralları ve ilkeleri ortaya koyarlar. Bir ülke veya bölgedeki odak sektörleri ve konuları ifade edebilecekleri gibi, çeşitli proje fikirlerini de ortaya koyabilirler. 

Hükümetlerarası

AB içinde bazı konular – örneğin güvenlik ve savunma konuları – sadece hükümetlerarası anlaşma ile kararlaştırılır (yani AB ülkelerinin hükümetleri arasında anlaşma) ve ‘Topluluk metodu’ kullanılmaz. Bu hükümetlerarası kararlar Avrupa Birliği Konseyi’nde bakanlar toplantısında veya en yüksek düzeyde Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi olarak toplanan AB ülkelerinin başbakanları ve/veya cumhurbaşkanları tarafından alınır.

Hükümetlerarası konferans (HAK...

Avrupa Birliği antlaşmalarını değiştirmek üzere AB Üye Ülkelerinin hükümetlerinin bir araya geldiği konferans demektir. 2003 yılında yapılan HAK toplantısı 2004 yılında AB Anayasası’nın imzalanmasını sağladı.

Hedeflerin Analizi

Projeden yararlanacak olanların öncelik atfettiği, gelecekte ortaya çıkması arzu edilen yararların tespit edilmesi ve teyit edilmesidir. Hedeflerin analizi sonucunda ortaya hedef ağacı (hedeflerin hiyerarşik olarak sıralanması) çıkar.

Hibeler

Hibeler ticari tarafı olmayan sözleşmelerdir. Hibeler ya AB politikalarının hedefe geçirilmesi ya da bir faaliyetin uygulamaya konulması veya bir kurumun işlemesinin sağlanması için verilir.

Hizmetler

Katılım öncesi yardım programı kapsamında danışmanlık, araştırma, teknik bilgi ve eğitim hizmetleri için kullanılır.

Hedef

Bir proje veya programın maksadının tarif edilmesidir. Genel olarak, faaliyetler, sonuçlar, proje hedefi ve genel hedefler ile ilgilidir.

Hedef Ağacı

Sorun analizini müteakip hazırlanan, araç-sonuç ilişkisini gösteren ve gelecekte sorunların çözülmesi halindeki durumu diyagram olarak ifade eden bir sunumdur.

Hedef Kitlesi(leri)

Proje hedefi seviyesinde projeden olumlu etkilenecek olan projenin birlikte ve kendileri için çok yakın çalışacağı grup veya kurumdur.

Hedefler Hiyerarşisi

Bir sorun analizini müteakip, araç-sonuç ilişkisi içerisinde, mantıksal olarak planlanmış önerilen proje müdahalelerinin diyagramatik bir şekilde sunulmasıdır. “Hedefler ağacı” ile eşanlamlıdır.

İzleme

Bilgilerin, yönetim ve karar verme amacıyla, sistematik ve sürekli olarak toplanması, analiz edilmesi ve kullanılmasıdır.

İş Tanımı

Bir yüklenici (müteahhit)den beklenen işleri tanımlar ve proje geçmişi ile genel amaçlarını, planlanan faaliyetleri, beklenen girdileri, çıktıları, bütçeyi, zaman çizelgesini ve görev açıklamalarını içerir.

İhaleye davet

Sınırlı usulde veya rekabete dayalı müzakere usulünde seçilmiş adaylara teklif vermeleri için gönderilen çağrı mektubu.

İlerleme Raporu

Projeye ilişkin yürütülen çalışmaların ilerleyişi ile ilgili olarak, proje yönetimi/yüklenicisi tarafından belirli bir zaman çerçevesinde hazırlanan ortak kuruma ve Komisyona sunulan bir ara rapordur. Projenin teknik ve mali performansına ilişkin bölümler içerir. Genellikle üç ayda bir hazırlanır.

İlgi, İlişki

Proje genel hedeflerinin, projenin esas olarak hitap ettiği varsayılan hedef kitlenin ve faydalananların gerçek sorunlarına, ihtiyaçlarına, önceliklerine ve projenin gerçekleştirildiği fiziksel ve siyasi çevreye uygunluğudur.

İş Sözleşmeleri

İş sözleşmeleri, yapısal işler, altyapı işleri ve diğer mühendislik işleri kapsamında her çeşit yapım işlerinin sözleşmesi için kullanılır.

IPA koordinatörü

NIPAC IPA altındaki fonların programlamasından sorumlu Ulusal mali yardım koordinatörünün sekretaryasını yürütür.

İhale Dosyası

İhale Makamı tarafından derlenen ve teklif hazırlanması ve sunulması için gereken tüm dokümanları kapsayan dosya.

İhale usulü

İhale ilanının yayınlaması ile başlayan ihale edilen sözleşmenin imzalanmasıyla son bulan, bir sözleşmenin ihaleye konulması ile ilgili bütün işlemler.

İhale verme usulü

Tanımlanmış malların veya hizmetlerin temini için uygun yükleniciyi belirlemek ve sözleşme imzalamak için İhale Makamı tarafından izlenen usul.

Kırsal Kalkınma için Katılım Ö...

IPARD AB üyeliği için başvuruda bulunan ülkelere, tarımsal yapılanma ve tarımsal kalkınmayla ilgili ölçütler ve ortak tarımsal politika ile ilgili hazırlıklar alanında yardım sağlar.

Katılım Öncesi Mali Yardım

Katılım öncesi yardım, mali yardım yoluyla katkıda bulunmak suretiyle aday ülkeleri katılıma hazırlamak ve Topluluk fonlarından yararlanmak için katılım sürecinde aday ülkelere destek sağlamayı amaçlar. Somut olarak, katılım öncesi yardım, başvuran her bir ülke ile akdedilen katılım ortaklığının uygulanması için destek sağlar.

Konsey

İsimlerinde ‘konsey’ kelimesi geçen üç farklı Avrupa organı bulunmaktadır:Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi Tüm AB ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının (yani cumhurbaşkanları ve/veya başbakanlar) ve Avrupa Komisyonu Başkanının katıldığı toplantıya verilen isimdir. Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi prensip olarak genel AB politikalarını kararlaştırmak ve ilerlemeyi gözden geçirmek için yılda dört kez bir araya gelir. Avrupa birliğindeki en üst düzey politika oluşturma organıdır ve bu nedenle toplantıları genellikle “zirve” olarak adlandırılır. Avrupa Birliği Konseyi Daha önce Bakanlar Konseyi olarak bilinen bu kurum tüm AB ülkeleri hükümetlerinin bakanlarından oluşmaktadır. Konsey ayrıntılı kararlar almak ve Avrupa yasalarını geçirmek üzere düzenli olarak toplanmaktadır. Avrupa Konseyi Bir AB kurumu olmayan Avrupa Konseyi, Strazburg merkezli, özellikle insan hakalrını korumayı, Avrupa'nın kültürel çeşitliliğini desteklemeyi ve ırkçılık ve hoşgörüsüzlük gibi toplumsal sorunlarla mücadele etmeyi amaçlayan hükümetlerarası bir örgüttür. 1949 yılında kurulan Avrupa Konseyi'nin ilk başarılarından biri "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin hazırlanmasıdır. Vatandaşların sözleşme kapsamında haklarını kullanmalarına olanak sağlamak içinse "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"ni kurmuştur.

Kültür Programı 2007–2013

Bu Program, 1 Ocak 2007 ila 31 Ararlık 2013 tarihleri arasında uygulanacaktır. Genel amaç, programa katılan ülkelerdeki kreatörler, kültürel oyuncular ve kurumlar arasındaki kültürel işbirliğinin geliştirilmesi yoluyla Avrupalılara ait ortak kültür sahasını geliştirmek ve böylelikle, Avrupa vatandaşlığının olgunlaşmasını teşvik etmektir. Program, görsel-işitsel kültür alanında faaliyet gösteren endüstrilerin ve özellikle de kâr amacı gütmeyen küçük kültür teşebbüslerinin katılımına açıktır. Ayrıntılı bilgi için: Avrupa Komisyonu Kültür Genel Müdürlüğü; Ulusal İrtibat Noktası: Kültür ve Turizm Bakanlığı.

Kopenhag kriterleri:

Haziran 1993’te Kopenhag’da bir araya gelen AB liderleri herhangi bir aday ülkenin Avrupa Birliğine katılmadan önce yerine getirmesi gereken üç kriter belirledi. Birincisi aday ülke demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlıklara saygı konularını güvence altına alan istikrarlı kurumlara sahip olmalıdır. İkincisi çalışan bir pazar ekonomisine sahip olunmalıdır. Üçüncüsü tüm Müktesebatı (bkz. Topluluk Müktesebatı) kabul etmeli ve Avrupa Birliği’nin çeşitli hedeflerini desteklemelidir. Ayrıca pratikte AB kanunlarını uygulama ve yönetme becerisine sahip bir kamu idaresine sahip olmalıdır. AB bir aday ülkenin bu kriterleri ne zaman karşıladığına ve AB'nin yeni üyeyi kabul etmeye ne zaman hazır olduğuna karar verme hakkını saklı tutar.

Kurum oluşturma

Kurum oluşturma, Avrupa Birliği genişleme politikasının temel hedeflerinden birini oluşturur. Topluluk mevzuatını uygulayan merkezi, bölgesel ve yerel düzeydeki demokratik kurumların, kamu idarelerinin ve kuruluşların güçlendirilmesini içerir. Kurum oluşturma, kısa dönemli görevlendirmeler için TAIEX’den yardım alır ve müktesebata yapılan yatırımlar ve eşleştirmeler ile desteklenir.

Kaynak Planı:

Araç ve masrafların faaliyetler ile ilişkilendirildiği, her bir zaman dilimi için detaylandırılan bir proje bütçesi dökümüdür.

Kıyaslama:

Bu kelime bir ülkenin, işletmenin, endüstrinin vs. diğer ülkelere, işletmelere ve endüstrilere kıyasla ne durumda olduğunun ölçülmesi demektir. ‘Kıstas’ performansın değerlendirileceği standarttır.

Kilometre Taşları:

Kısa ve orta vadeli hedefler (genellikle faaliyetler) için bir çeşit “tarafsız teyit göstergesi” niteliğinde ve proje başarısının sadece sonunda değil tüm proje boyunca ölçülmesini sağlayan ara kademelerdir. Kilometre taşları ayrıca, kararların alınacağı veya faaliyetlerin tamamlanacağı zamanları da gösterirler.

Katılım Antlaşması

Katılım müzakerelerinin bitiminde, Katılım Antlaşması imzalanır. Ancak katılım otomatik değildir, zira Antlaşmanın Üye Ülkeler ve aday ülkeler tarafından onanması gerekir. Antlaşma, onamayı takiben önceden belirlenen bir tarihte yürürlüğe girer ve AB kurumlarında yapılan uyarlamalarla birlikte yeni Üye Devletlerin hak ve yükümlülüklerini de içerecek şekilde katılımla ilgili koşul ve düzenlemeleri belirler.

Katılım Ortaklığı

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanır; katılım hazırlığı amacıyla ilerleme gereken öncelikli alanların değerlendirmesini sağlar ve finansal yardımın süreci destekleyeceği yolları belirler.

Karma Parlamento Komisyonu

Karma Parlamento Komisyonu, Türkiye-AB ortaklığının denetim organıdır. Görevi, Ortaklık Konseyi’nin kendisine sunduğu yıllık faaliyet raporlarını incelemek ve Türkiye-AB ortaklığına ilişkin konularda tavsiyelerde bulunmaktır. TBMM ve Avrupa Parlamentosu’ndan seçilen 18’er üyeden oluşur. Yılda 2 kez toplanır.

Katılım

Bir dizi AB kurallarına göre uyumlaştırma işleminin sonrasında AB’ye üye olmak

Müktesebat Başlıkları

Müktesebat başlıkları, her bir aday ülke için katılım müzakerelerinin temelini oluşturur. Bunlar, katılım koşullarının karşılanabilmesi için reform yapılması gereken farklı müktesebat alanlarına karşılık gelir. Bu başlıklarda aday ülkelerden, idari ve kurumsal altyapılarını uyarlamaları ve ulusal mevzuatlarını bu alanlardaki Topluluk mevzuatı doğrultusuna getirmeleri istenir.

Müktesebat taraması

Avrupa Komisyonu her bir aday ülke ile müktesebatı tarar. Tarama, uyarlanması ve güçlendirilmesi gereken öncelikli alanları belirlemek amacıyla katılım müzakerelerinden önce gerçekleştirilir; belirlenen alanlar müzakere edilmek üzere başlıklara ayrılır.

Müzakere çerçevesi

Müzakere çerçevesi her bir aday ülke için katılım müzakerelerine yönelik genel rehber ilkeleri belirler. Bu çerçeve, her bir aday ülkenin Avrupa Birliğine katılabilmek için gerçekleştirmesi gereken reform ve uyarlamaları daha belirgin bir şekilde ortaya koyar. Avrupa Komisyonu müzakere çerçevesini çizerek katılım müzakerelerinin başında sunar.

Merkezi Finansman ve İhale Bir...

Mali işbirliği kapsamındaki projelerin Avrupa Birliği Komisyonu tarafından belirlenen yönteme uygun olarak ihaleleri, ödemeleri ve raporlama işlemlerini yürütmekten sorumlu olan birimdir. İdari olarak Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliğine bağlı olmakla birlikte işlemlerini bağımsız olarak yürütecektir.

Merkezi Olmayan Yönetim Sistem...

Merkezi Olmayan Uygulama Sisteminin (DIS) amacı AB tarafından finanse edilen programların uygulama sorumluluklarının Avrupa Komisyonu’ndan ortak ülkelere transferi için uygun yasal ve idari çerçeveyi sağlamaktır. DIS, özünde, proje yönetim sorumluğunun (yani ihale, sözleşme ve ödeme) Avrupa Komisyonu’nun denetimi altında ortak ülkelerdeki makamlara aktarımı ile ilgilidir.

Müdahale Mantığı

Projenin temelini oluşturan stratejidir. Mantıksal çerçevede bulunan “hedeflerin hiyerarşisinin dört kademesinin her birinde yer verilen, projenin özet tarifidir.

Müktesebat başlıkları

Müktesebat başlıkları, her bir aday ülke için katılım müzakerelerinin temelini oluşturur. Bunlar, katılım koşullarının karşılanabilmesi için reform yapılması gereken farklı müktesebat alanlarına karşılık gelir. Bu başlıklarda aday ülkelerden, idari ve kurumsal altyapılarını uyarlamaları ve ulusal mevzuatlarını bu alanlardaki Topluluk mevzuatı doğrultusuna getirmeleri istenir.

Müktesebatın Kabulü için Ulusa...

Türkiye’nin (Kopenhag kriterleri olarak bilinen) üyelik yükümlülüklerini yerine getirmek ve üstlenmek için ilerleme kaydetmesi gereken önlemleri detaylarıyla ortaya koyar.

Maliyet

Tespit edilmiş olan tüm kaynakların (araçlar) mali değer cinsinden ifade edilmesidir.

Mallar

Projelerin yürütülmesi için gereken ekipman ve malzemelerin temini için kullanılır. Bu sözleşmeler, malların tasarımı, imalatı, teslimatı, montajı ve yaptırılması ile bakım, onarım, kurulum, eğitim ve satış sonrası hizmetleri içerir.

Mantıksal Çerçeve

Bir projeye ilişkin müdahale mantığı, varsayımlar, tarafsız teyit göstergeleri ve teyit kaynaklarının sunulduğu matristir.

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Paydaş analizi, sorun analizi, hedeflerin analizi, stratejilerin analizi; mantıksal çerçeve matrisinin, eylem ve kaynak planların hazırlanmasını içeren; program ve projelerin planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir.

MEDA

MEDA programı, Avrupa Akdeniz İşbirliği’nin uygulanmasındaki temel mali yardım mekanizmasıdır. Program teknik ve finansal destek ölçütleri ile Akdeniz ortakları arasında ekonomik ve sosyal güçlenmesi için reformları desteklemiştir.

Nitelik Faktörleri

Önceden “sürdürülebilirlik kriterleri” olarak ifade edilmekteydi. Her projenin tasarlanmasında ve uygulanmasında dikkate alınması gereken ve geçmişteki proje uygulamalarında, projenin ortaya çıkartmış olduğu yararların sürdürülebilirliği üzerinde çok önemli bir etkisi olduğu tespit edilen kriterlerdir. Kalite faktörleri şunlardır: Projenin faydalananlar tarafından sahiplenilmesi, siyasi destek, uygun teknoloji, projenin çevresel yönleri, kurumsal ve idari kapasite.

Nihai (ex-post) kontrol

Ön onayın yerini alır; fonların sözleşme edilmesinden ve/veya yararlanıcılara ödenmesinden sonra, Avrupa Komisyonu AB fonlarının yönetimine ilişkin AB kurallarının doğru uygulanıp uygulanmadığını rastgele bir şekilde kontrol eder.

Nitelikli çoğunluk oylaması

Pek çok konuda Avrupa Birliği Konseyi kararlarını oylama yoluyla alır. Her ülke nüfusunun büyüklüğü oranında belli sayıda oy kullanabilir. Ülke başına oy sayısı aşağıdaki gibidir: Fransa, Almanya, İtalya ve Birleşik Krallık29Polonya ve İspanya27Hollanda13Belçika, Çek cumhuriyeti, Yunanistan, Macaristan ve Portekiz12Avusturya ve İsveç10Danimarka, Finlandiya, İrlanda, Litvanya ve Slovakya7Kıbrıs, Estonya, Letonya, Lüksemburg ve Slovenya4Malta3 Bir teklifin Konsey tarafından kabul edilebilmesi için o yönde bir ‘nitelikli çoğunluk’ olmak zorundadır. Bu toplam 321 oyun en az 232’si anlamına gelir. Ayrıca ülkelerin de çoğunluğu (bazı durumlarda üçte iki çoğunluk) lehte olmalıdır. Buna ek olarak bir ülke Konsey’den lehte olan ülkelerin AB toplam nüfusunun en az %62'sine karşılık geldiğinin kontrol edilmesini isteyebilir.

Ortaklık Komitesi

Ortaklık Komitesi, Ortaklık ilişkisiyle ilgili teknik konuları incelemek ve Ortaklık Konseyi’nin gündemini hazırlamak üzere, gerek AB’den gerek Türkiye’den uzmanların bir araya gelmesini sağlar. Müzakere başlıklarına göre düzenlenen 8 alt komiteden oluşur: Tarım ve Balıkçılık Komitesi İç Pazar ve Rekabet Komitesi Ticaret, Sanayi ve AKÇT Ürünleri Komitesi Ekonomik ve Parasal Konular Komitesi Yenilik (Innovation) Komitesi Ulaştırma, Çevre ve Enerji Komitesi Bölgesel Kalkınma, İstihdam ve Sosyal Politika Komitesi Gümrükler, Vergilendirme, Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Kara Para Aklama Komitesi

Ön Koşullar

Proje başlamadan önce yerine getirilmesi gereken koşullardır. Örn: Faaliyetlere başlanılması. Ön koşullar (eğer varsa) yardım ile ilgili hükümlere eklenirler.

Özümseme kapasitesi

Bu genelde bir ülke veya organizasyonu yardım alma ve bu yardımı etkin bir şekilde kullanma becerisi anlamına gelir. Gelişmekte olan ülkelerde genellikle bu kapasite bulunmamaktadır. Örneğin bir ülke tüm çocuklarının ilkokula devam etmelerine imkan sağlayacak miktarda para alabilir - fakat öğretmen eksikliği, okul eksikliği veya zayıf idari sistem nedeniyle bu paranın kısa vadede harcanması imkansızdır. İlk önce öğretmen yetiştirme, okul yapma ve sistemin verimliliğini geliştirme konularında çalışma yapılmalıdır – bu şekilde ülkenin ‘özümseme kapasitesi’ artacaktır.

Ön (ex-ante) onay

Avrupa Komisyonu Delegasyonu tarafından AB fonlarının yönetimine ilişkin AB kurallarının (ihaleden sözleşmeye) doğru uygulandığını teyit eden süreç.

Oybirliği

Bazı konularda kararlar alırken Avrupa Birliği Konseyi oybirliği içinde olmalıdır – yani tüm ülkeler aynı fikirde olmalıdır. Tek bir ülke tarafından dahi olsa herhangi bir fikir ayrılığı kararı engelleyecektir. Bu durum 25 ülkeli bir Birlikte ilerlemeyi oldukça zorlaştırmaktadır, bu nedenle oybirliği kuralı şu anda sadece sığınma, vergilendirme ile ortak dış politika ve güvenlik politikası gibi hassas alanlarda geçerlidir. Pek çok alanda kararlar nitelikli çoğunluk oylaması ile alınmaktadır.

Ön Değerlendirme

Teklif edilen bir projenin, daha önceden belirlenmiş olan kriterler çerçevesinde, değerinin ve kabul edilebilirliğinin tespit edilmesi amacıyla analiz edilmesidir. Bu, bir projenin finansmanına karar verilmeden önceki son aşamadır. Mevcut koşullar içerisinde projenin olabilirliğini, konulan hedeflerin uygunluğunu ve maliyetlerin makul olup olmadığını kontrol eder. Bu terim sıkça fizibilite çalışması tabiri ile eşanlamlı olarak kullanılır.

Ön Değerlendirme Aşaması

Proje çevrimindeki üçüncü aşamadır. Projenin, daha sonra AB Komisyonu çalışanları tarafından değerinin ve sektörel politikalarla tutarlılığının incelenmek üzere, bir fizibilite çalışması şeklinde detaylandırılmasını öngörmektedir.

Ön Fizibilite Çalışmaları

Tanımlama aşamasında yürütülen, tüm sorunların tanımlandığı, alternatif çözümlerin değerlendirildiği ve nitelik faktörleri göz önünde bulundurularak bir alternatifin tercih edildiği ön fizibilite çalışmasıdır. Bu çalışma, Avrupa Komisyonuna ve ortak ülkeye, daha sonra yapılacak değerlendirmede, önerilen projenin kabul edilmesi, değiştirilerek düzeltilmesi veya reddedilebilmesi için yeterli bilgi sağlamalıdır.

Ortaklık Anlaşması

Ortaklık anlaşması, Avrupa Birliği ile adaylık başvurusunda bulunan üçüncü ülke arasında imzalanan bir ikili anlaşmadır. Avrupa Birliğine katılım bağlamında, ortaklık anlaşması katılım sürecinin uygulanmasında bir temel hizmeti görür. Türkiye halihazırda bir ortaklık anlaşmasına sahiptir.

Ortaklık Konseyi

Ortaklık Konseyi, Türk Hükümeti ve Avrupa Birliği (Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu) temsilcilerinden oluşur. Ortaklık Konseyi, Türkiye-AB ilişkilerinin şekillendirilmesi ve yönlendirilmesinde kilit rol oynar. Amacı, siyasi, ekonomik ve ticari konularda Ortaklık Anlaşması’nın uygulanması ve geliştirilmesini sağlamaktır. Konsey, yılda iki kez bakanlar düzeyinde toplanır. Kararlar oybirliği ile alınır. Türkiye ve Topluluk tarafının birer oyu vardır.

Olabilirlik (fizibilite) Çalış...

Değerlendirme aşamasında gerçekleştirilen fizibilite çalışması, önerilen projenin sağlam temellere dayanıp dayanmadığını ve tespit edilen hedef kitlenin/ faydalananların ihtiyaçlarını karşılamaya yatkınlığını inceler. Fizibilite çalışması, projenin tüm siyasi, teknik, ekonomik, mali, kurumsal, idari, çevresel, sosyokültürel ve cinsiyetle ilgili yönlerini dikkate alarak, tüm operasyonel ayrıntılarıyla tasarlamalıdır. Fizibilite çalışması Avrupa Komisyonuna ve ortak hükümet, ileride finansmanı sağlanabilecek olan projenin kabul edilmesi, değiştirilmesi veya reddedilebilmesi için yeterli bilgi sağlamalıdır.

Operasyonel Programlar

Beş IPA bileşeni çerçevesinde yararlanıcı ülke tarafından oluşturulan ve ölçütlerin tanımlanması ile MIPD’de tespit edilen hedefler ve önceliklere ulaşılması için gereken faaliyetleri kapsar.

Ortak İzleme Komitesi

Ortak İzleme Komitesi, Finansal İşbirliği Komitesi ve Avrupa Komisyonu temsilcilerinden oluşur.

Olabilirlik (fizibilite)

Proje hedeflerinin gerçekten ulaşılabilir olup olmadığını ifade eder.

Programlama Aşaması

İndikatif Programın hazırlandığı, proje çevriminin ilk aşamasıdır. İndikatif Programa da bakınız.

Proje Döngüsü Yönetimi

Mantıksal çerçeve yaklaşımı ile bütünsel yaklaşım temeline dayanan ve proje ile programların hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir.

Program

Ortak bir genel hedefi olan projeler serisidir.

Proje

Belli bir sonucu sınırlı bir zaman dilimi içerisinde sağlaması için tasarlanan, hedefi belli faaliyetler serisidir.

Proje Amacı

Projenin ana amacıdır. Proje hedefi, esas soruna yönelik olmalı ve hedef kitleler için sürdürülebilir faydalar cinsinden tanımlanmalıdır. Proje hedefi aynı zamanda, hedef kitleler içerisindeki kadın ve erkekler için, adil yararlar ifade etmelidir. Her projenin sadece bir proje amacı olmalıdır.

Proje Döngüsü

Bir proje fikrinin ortaya çıkmasından projenin tamamlanmasına kadar geçen süre içerisindeki tüm aşamaları kapsamaktadır. Proje ile ilgili paydaşlara danışıldığını garanti altına alan bir yapı sağlar ve tüm aşamalardaki önemli kararları, bilgi gereksinimlerini ve sorumlulukları tanımlar ki böylece bir projenin gerçekleştirilmesindeki tüm aşamalarda kararlar belli bir bilgi dahilinde alınabilmiş olur. Değerlendirmelerden elde edilen tecrübeler, gelecekteki program ve projelerin tasarlanmasında kullanılır.

Paydaş Analizi

Önerilen projeden olumlu veya olumsuz yönde etkilenebilecek tüm paydaş gruplarının tespit edilmesini, bu grupların ilgi alanlarının, sorunlarının, potansiyellerinin ve diğer özelliklerinin belirlenmesini ve analizini içermektedir. Bu analizin sonuçları daha sonra proje tasarımına yansıtılır.

Paydaşlar

Bir proje/programla bir ilgisi olan bireyler, insan grupları, kurum/ kuruluşlar veya firmalar “Paydaş” olarak tanımlanmaktadır. Proje veya programların faaliyet veya çıktılarından (sonuçlarından) doğrudan veya dolaylı olarak olumlu veya olumsuz yönde etkilenebilir veya proje sürecini etkileyebilirler. Genellikle farklı alt grupların dikkate alınması gerekmektedir.      

Raporlar

Raporlama, katılım sürecinin bir parçası olup katılım müzakereleriyle ilgili olarak kaydedilen ilerleme hakkında bilgi sağlamak üzere düzenli olarak gerçekleştirilir. Prosedür her bir aday ülke tarafından ulaşılacak adımlara işaret eder.

Rekabete dayalı müzakere usulü...

Önceden ihale ilanına çıkılmaksızın, İhale Makamı tarafından davet edilen adayların teklif verebilecekleri prosedür.

Riskler

“Varsayımlara da bakınız. Gerçekleşmesi çok mümkün olmayan ancak gerçekleşmesi durumunda projenin ilerleyişini veya başarısını etkileyebilecek dış faktörler ve olaylardır. Olumsuz bir ifade kullanılarak formüle edilmektedirler. Örn: “Ceza Muhakemeleri Reformu başarıya ulaşmaz”.

Stratejilerin Analizi

Hedeflere ulaşmakta kullanıla-bilecek olan alternatif yöntemlerin değerlendirilmesi ve teklif edilen projede kullanılmak üzere bir veya birkaç tanesinin seçilmesidir.

Stratejik uyum çerçevesi

Yedi yıllık bir döngü içinde birçok operasyonel programın finansmanı ve bütün yönetiminin yer alması.

Sürdürülebilirlik

Projeden elde edilen fayda akışının, dış destek (yardım) sona erdikten sonra da devam etme olasılığıdır.

Sürdürülebilirlik Kriterleri

“Nitelik Faktörleri”ne bakınız.

SWOT Analizi

Bir kurumun kuvvetli ve zayıf yönleri ile karşılaştığı fırsat ve tehditlerin analizidir. Proje çevriminin tüm aşamalarında kullanılabilecek bir araçtır.

Sonuçlar

Gerçekleştirilen faaliyetlerin “ürünleridir. Proje hedefine, sonuçların bir araya gelmesiyle ulaşılır ki bu, hedef kitleler için sürdürülebilir faydaları da beraberinde getirir.

Sorun Ağacı

Olumsuz bir duruma ilişkin, neden-sonuç ilişkisini gösteren diyagram şeklindeki bir sunuştur.

Sorun Analizi

Bir durumun olumsuz yönlerinin, neden-sonuç ilişkisi içerisinde ortaya konulabilmesini sağlayan yapısal bir incelemedir.

Sınır ötesi işbirliği

Sınır bölgelerinde ekonomi ve sosyal bağlantıları iyileştirmeyi amaçlayan programlar.

Temsilcilik

Uluslararası kuruluşlar veya ülkeler nezdinde Avrupa Komisyonu'nu elçilik düzeyinde temsil eden diplomatik temsilciliklerdir. Temsilciliğin başındaki kişi genellikle elçi veya büyükelçidir.

Topluluk Müktesebatı

Fransızcası “Acquis communautaire” olan bu terim “AB, olduğu gibi” anlamına gelir – başka bir deyişle AB ülkelerinin paylaştığı haklar ve yükümlülükler. “Müktesebat” AB’nin tüm antlaşmalarını ve kanunlarını, deklarasyonlarını ve kararlarını, AB konularındaki uluslararası anlaşmaları ve Adalet Mahkemesi tarafından verilmiş olan hükümleri içerir. Ayrıca Avrupa hükümetlerinin “adalet ve içişleri” alanlarında ve Ortak Dış Politika ve Güvenlik Politikası konusunda birlikte yürüttükleri eylemleri kapsar. Bu nedenle “Müktesebat’ın kabul edilmesi” AB’yi bulduğunuz gibi kabul etmeniz demektir. Aday ülkeler ancak “Müktesebat’ı” kabul ettikten ve AB kanunlarını kendi ulusal mevzuatlarının bir parçası yaptıktan sonra AB’ye girebilirler.

Topluluk programları

AB üye ülkeleri ve bazı durumlarda aday ülkelerin kurumları arasındaki işbirliğini arttırmak için tasarlanmıştır.

Tanımlama Aşaması

Proje çevriminin ikinci aşamasıdır. Proje fikrinin hedefler, sonuçlar ve faaliyetler açısından öncelikli olarak irdelenerek fizibilite çalışmasının yapılıp yapılmayacağına karar verilmesini içermektedir.

Tarafsız Doğrulanabilir Göster...

Mantıksal çerçevenin en üst üç basamağındaki, hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını ifade edecek olan ölçülebilir göstergelerdir. Uygun bir izleme sisteminin tasarlanmasının temelini oluşturmaktadırlar.

Tarım ve kırsal kalkınma için ...

SAPARD AB üyeliği için başvuruda bulunan ülkelere, tarımsal yapılanma ve tarımsal kalkınmayla ilgili ölçütler ve ortak tarımsal politika ile ilgili hazırlıklar alanında yardım sağlamıştır. Aynı hedef şimdi Kırsal Kalkınma için katılım öncesi yardım aracı (IPARD) tarafından izlenmektedir.

Teklif

Malların temini, hizmetlerin yerine getirilmesi veya işlerin yürütülmesi için, fiyatı mutabık kalınmış, yazılı veya resmi teklif.

Teklif Çağrıları

İhale Makamı tarafından, açık bir biçimde başvuru sahipleri için kategorileri açıklayan, özel AB programı çerçevesindeki operasyonları öneren, halka açık davet;

Teknik Şartname

İhale makamı tarafından usulüne uygun olarak hazırlanan, malların veya işlerin temini kapsamında ihtiyaçları ve/veya hedefleri belirleyen, duruma göre kullanılacak metotları ve kaynakları ve/veya ulaşılacak sonuçları belirten doküman

Teknik Yardım

Know-how ve beceri devri ile kurumların oluşturulması ve güçlendirilmesi için uzmanlar, danışmanlar, eğiticiler, müşavirler vs. ile yapılan sözleşmelerdir.

TAIEX

Teknik Yardım ve Bilgi Değişim Ofisi TAIEX (Technical Assistance and Information Exchange), kısa vadeli görevlendirmeler için bir kurum oluşturma aracıdır. TAIEX, yararlanıcı ülkelerde Topluluk mevzuatının yakınlaştırılması, uygulanması ve yürütülmesi alanlarında yardım taleplerini yönlendirir. TAIEX tarafından yönlendirilen yardımlar aşağıdakileri içerir: uzman atama; inceleme gezileri; seminer ve çalıştaylar; eğitim; ilerleme ve durum izleme ve analiz; veritabanı ve bilgi ürünleri ve mevzuatın tercüme edilmesi.

Uzman

Bir yüklenici tarafından görevlendirilmiş, bir sözleşmenin uygun icrası için gereken uzmanlığı sağlayan kişi.

Üye devlet

Avrupa Birliği’ne üye 28 ülkeden biri.

Ulusal yetkilendirme görevlisi...

AB fonlarının sağlam finansal yönetimini sağlamaktan sorumludur.

Uygulama Ajansları

Operasyonel programlar veya bileşenler kapsamındaki projelerden sorumlu organlar.

Uygulama Aşaması

Projenin uygulandığı ve hedeflere ulaşmada kaydedilen ilerlemenin izlendiği proje döngüsünün beşinci aşamasıdır.

Ulusal Fon

AB tarafından sağlanan finansal yardım Ulusal Fon’da toplanır. Ulusal Fon, finansal anlaşmada tespit edilen düzende fonları, sözleşmelerin ödemelerini yapması için, MFİB’ye aktarır.

Ulusal Mali Yardım Koordinatör...

Ulusal mali yardım koordinatörü AB tarafından sağlanan finansal yardımı katılım süreciyle bağlantılar ve sürecin yer almasını sağlar. Ulusal mali yardım koordinatörünün sekretarya hizmetleri IPA koordinatörü tarafından yürütülür.

Varsayımlar

Projenin ilerleyişini veya başarısını etkileyebilecek olan ancak proje yöneticisinin kontrolü dahilinde olmayan dış etkenlerdir. Varsayımlar, Mantıksal Çerçevenin dördüncü sütununu oluşturmakta olup olumlu bir ifade kullanılarak formüle edilmektedirler. Örneğin: “Ceza Muhakemeleri Reformu başarılı bir şekilde uygulanır”.

Verimlilik

Sonuçların, makul (kabul edilebilir) maliyetle elde edilmesidir. Örn: Araç ve faaliyetlerin sonuçlara dönüştürülmesindeki başarı ve elde edilen sonuçların niteliği.

Yüklenici

Sözleşme yapan kurumun kendisi ile mukavele tanzim ettiği kamuya veya özel sektöre ait olan kurum, konsorsiyum veya şahıstır. Kendisi ile resmi olarak mukavele (sözleşme) yapılan firma, şahıs veya konsorsiyumdur.

Yeniden inşa, Kalkınma ve İsti...

Batı Balkan Devletlerini istikrar ve birlik sürecinde katılım için destek sağlayan program.

Yıllık Ulusal Program

Yıllık Ulusal Program, katılım sürecini doğrudan desteklemek için tasarlanmış güncel proje ve programları kapsar.

Yinelenen Masraflar

Projenin uygulama sürecinden sonra da devam edecek olan işletme ve bakım masraflarıdır.

Youth in Action

Youth in Action AB’nin gençliğe yönelik yeni programının adıdır. Bu program 1 Ocak 2007’den itibaren uygulanmaya başlayacak ve 31 Aralık 2013’e kadar devam edecek olup Programın toplam bütçesi, 885 milyon Euro’dur. Youth in Action Programı, daha az fırsata sahip gençler ile 13–30 yaş arası gençlerin katılımını teşvik ederken herkese hitap eden bir programdır. Ayrıntılı bilgi için: Ulusal Ajans.

Yönetim Makamları

Projelerin yönetimi, programlaması ve uygulamasından sorumludurlar.

Yapısal Fonlar

Avrupa Birliği tarafından en az iki amaç için tahsis edilir; Avrupa’nın fakir bölgeleri için destek ve Avrupa altyapısına entegrasyon için destek.

Yararlanıcı Ülke

Avrupa Topluluğu’nun işbirliği programını kabul ettiği, Avrupa Birliği dışında kalan ülke veya eyalet.

Yaşam boyu Öğrenim Programı

Yeni programlardan Yaşam boyu Öğrenim Programı, hayatın çocukluktan yaşlılığa uzanan her anında öğrenim fırsatlarını desteklemektedir. 2007–2013 dönemi için program bütçesi 7000 milyon Euro olup bu Program, mevcut Socrates, Leonardo da Vinci ve eLearning programlarının devamı niteliğindedir.


Zirve

Avrupa Konseyi’nin toplantılarına bazen Avrupa (veya AB) ‘zirve’ toplantıları denir, zira bu toplantılar AB’nin devlet veya hükümet başkanlarını bir araya getirmektedir. Bazı ülkeler Başbakan tarafından, bazıları Cumhurbaşkanı tarafından, bazıları da her ikisiyle temsil edilir. Bu o ülkelerin Anayasasına bağlıdır.